تلفات سالانه ۲۰۰ نفر بر اثر جریان‌های شکافنده در دریای خزر

بحمید علیزاده امروز در وبینار دانش دریاها و اقیانوس‌ها، با اشاره به شکل گیری دریای خزر، دریای عمان و خلیج فارس، گفت: در ۲۰ میلیون سال قبل اقیانوس “تتیس” بوده است که با ایجاد رشته کوه‌های البرز، زاگرس، قفقاز و آناتولی این اقیانوس تکه تکه شد و خلیج فارس شکل گرفت.

وی ادامه داد: در ۱۵ میلیون سال قبل خزر جنوبی که وجود نداشت، ایجاد شد و همچنان خلیج فارس کم عمق بوده و اتصال آن با اقیانوس تتیس برقرار بود و از ۱۲ میلیون سال قبل دریای خزر تاحدودی شکل گرفت.

علیزاده تشکیل خلیج فارس به شکل امروزی را مربوط به ۸ میلیون سال قبل دانست و اظهار کرد: بر اساس شواهد تاریخی خلیج فارس یک محیط دریایی خشکی بوده که آب آن را فرا گرفته است.

معاون پژوهشی پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی، مساحت دریای خزر را ۱۲۰۰ کیلومتر، خلیج فارس را هزار کیلومتر و دریای عمان را ۹۵۰ کیلومتر عنوان کرد و یادآور شد: حداکثر عمق در دریای خزر ۱۰۲۵ متر، در خلیج فارس ۱۸۰ متر و در دریای عمان ۳۴۰۰ متر برآورد شده است. دریای عمان حوضه بسیار عمیقی است که هر چه از شرق به غرب آن حرکت کنیم، شیب آن افزایش می‌یابد.

وی با بیان اینکه خلیج فارس کم عمق است، اضافه کرد: بیلان آب در این حوضه آبریز طی ۲۰ سال از یک متر تا ۱۲۰ متر افزایش و کاهش داشته است.

علیزاده خلیج فارس را منطقه‌ای خشک با تبخیر بالا دانست و خاطر نشان کرد: این منطقه بارندگی اندکی دارد، ولی دارای تبخیر بالایی است و این تبخیر تبدیل به باران نمی‌شود؛ از این رو خاک آن دارای رطوبت پایینی است.

وی، طوفان‎‌های حاره‌ای، متئوسونامی(خیزاب)، جریان‌های ساحلی و شکافنده و باران‌های سیل آسا را از مخاطرات خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر دانست و گفت: سالانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر بر اثر جریان‌های شکافنده در دریای خزر جان خود را از دست می‌دهند.

علیزاده متئوسونامی را امواجی با دوره تناوب نسبتا بالا دانست که در اثر آشفتگی‌های گوناگون زیر سطحی آب دریا شامل زلزله، زمین لغزش و فوران آتشفشان ایجاد می‌شود.